Συνέντευξη του Ευρωβουλευτή Μιχάλη Τρεμόπουλου στην εφημερίδα της Αριδαίας Περισκόπιο
Στην Πρέσπα συναντήσαμε τον Ευρωβουλευτή των Οικολόγων Πράσινων Μιχάλη Τρεμόπουλο, ο οποίος επισκέφτηκε την περιοχή για ολιγοήμερες διακοπές και με την ευκαιρία αυτή συζητήσαμε μαζί του για θέματα που αφορούν την περιοχή αλλά και τη γενική πολιτική κατάσταση που βιώνει η χώρα:
ΕΡ.: Τα προστατευόμενα μέρη της Ελλάδας, όπως η Πρέσπα που βρίσκεστε σήμερα, βρίσκονται σε καλό δρόμο;
ΑΠ.: «Υπάρχει ένα έλλειμμα περιβαλλοντικής πολιτικής, το οποίο ξεκίνησε από την εποχή Σουφλιά. Το ΠΑΣΟΚ πήρε την εξουσία στο όνομα της πράσινης ανάπτυξης, έβαλε στο υπουργείο Περιβάλλοντος μια υπουργό η οποία έδειξε ότι γνωρίζει τα θέματα, αλλά αποδείχθηκε ότι με αυτό το όραμα και με αυτά που έλεγε το πρόγραμμα του, δεν έχει σήμερα καμία σχέση. Μάλιστα, έχει συμβολική και δυστυχώς πρακτική σημασία η μετακίνηση του κ. Παπακωνσταντίνου στο υπουργείο Περιβάλλοντος, που ουδεμία σχέση έχει και πήγε εκεί για
εισπρακτικούς λόγους. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο δεν μπορεί κανείς να περιμένει πολιτική περιβαλλοντικής προστασίας όπως θα έπρεπε. Δεν υπάρχει πλέον ενδιαφέρον ούτε στα λόγια.
Η Πρέσπα προσφέρεται για διεθνή διασυνοριακή συνεργασία. Έχει χρησιμοποιηθεί για συμβολικούς πολιτικούς λόγους από τις κυβερνήσεις Σημίτη και Παπανδρέου. Δυστυχώς μένουν στα λόγια και τους συμβολισμούς και στην πράξη δεν προστατεύεται η περιοχή όπως θα έπρεπε.
Βέβαια, θα μπορούσαν να ήταν χειρότερα τα πράγματα, όπως έγινε με τη δολοφονία της λίμνης Κορώνειας. Εδώ τα προβλήματα είναι αντιμετωπίσιμα. Πρόκειται για το βιώσιμο μέλλον της χώρας και την ενίσχυση των τοπικών εναλλακτικών οικονομικών δραστηριοτήτων, γιατί η βιώσιμη ανάπτυξη συνδυάζεται με την περιβαλλοντική προστασία».
ΕΡ.: Ως περιοχή έχουμε μια μεγάλη αντίφαση. Στο ένα άκρο της περιοχής είναι η Πρέσπα και στο άλλο οι ατμοηλεκτρικοί σταθμοί της ΔΕΗ. Τώρα συζητείται η περαιτέρω μετοχοποίηση της εταιρείας, η ιδιωτικοποίηση μονάδων κ.λπ. Πως νομίζετε ότι θα διαμορφωθεί το τοπίο, αν εφαρμοστούν όλα αυτά;
ΑΠ.: «Η ΔΕΗ είναι η πιο βαριά ρυπαίνουσα βιομηχανία της χώρας, συνολικά και διαχρονικά. Υπάρχει η ανάγκη στροφής στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Η Ε.Ε. στοχεύει στην πολιτική της αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής, αλλά η Ελλάδα, ενώ έπρεπε να πιέζει για πιο φιλόδοξους στόχους, αρκέστηκε στη σημερινή πολιτική και συμμετέχει ενεργά στην παραγωγή αερίων που δημιουργούν την κλιματική αλλαγή. Σήμερα φαίνεται πως το περιβάλλον είναι μια πολυτέλεια, αλλά στην ουσία πριονίζουμε το κλαδί πάνω στο οποίο καθόμαστε. Στη Δυτική Μακεδονία επιβεβαιώνεται η εξάρτηση της χώρας από το λιγνίτη και είναι σαφές ότι εδώ πρέπει να εφαρμοστούν οι πολιτικές που θα μας απομακρύνουν από τα ορυκτά καύσιμα. Θα πρέπει να περάσουμε στη μεταλιγνιτική περίοδο, του πετρελαίου και της πυρηνικής ενέργειας και να κάνουμε μια αποφασιστική στροφή στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Επενδύσεις που μας κρατούν δέσμιους σε ένα κακό παρελθόν πρέπει να εγκαταλειφτούν».
ΕΡ.: Σχετικά με τη διακοπή των δρομολογίων του τραίνου στην περιοχή, οι Οικολόγοι Πράσινοι είχαν πάρει μια σημαντική θέση σε όλες τις διαμαρτυρίες και ταξίδεψαν με το τραίνο σε όλη την Ελλάδα για να υποστηρίξουν τις θέσεις τους. Μετά από όλες αυτές τις υποσχέσεις και αναιρέσεις της κυβέρνησης, τι νομίζετε θα γίνει στο μέλλον;
ΑΠ.: «Δυστυχώς από τα πρώτα δείγματα γραφής της πολιτικής της τρόϊκας ήταν η υποβάθμιση του σιδηροδρόμου. Καταργήθηκαν τα 2/3 των γραμμών, η σαφής κατεύθυνση ήταν να κρατηθεί μόνο η γραμμή Αθήνα – Θεσσαλονίκη – σύνορα και αυτό έγινε με έναν κυνικό τρόπο. Αυτό είναι ενάντιο στην περιφερειακή ανάπτυξη και την Ευρωπαϊκή νομοθεσία. Η λογική «πονάει χέρι, κόψει χέρι» είναι απαράδεκτη. Πρόκειται για μια εντελώς απαράδεκτη πολιτική και εμείς γι’ αυτό κάναμε παρεμβάσεις στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Ξέρουμε ότι ενεργοποιήθηκαν οι τοπικές κοινωνίες και ελπίζω με όλες τις εξελίξεις που υπάρχουν τελευταία, τις προσπάθειες σήμερα να βρεθούν εναλλακτικές λύσεις, μπορεί να ελπίζει ο κόσμος για την επαναλειτουργία της γραμμής. Είναι σημαντικό να βρεθούν λύσεις από το παρελθόν, όπως οι εκδρομές. Δεν είναι μια καινούργια ιδέα, γινόταν κατά τη διάρκεια του μεσοπολέμου. Αξίζει η περιοχή να έχει ένα καλό αποτέλεσμα στο θέμα αυτό, αλλά αυτό θα επιτευχθεί από την ενεργοποίηση της κοινωνίας των πολιτών».
ΕΡ.: Πρέπει η όχι να πάμε σύντομα σε εκλογές;
ΑΠ.: «Οι εκλογές αν έφερναν λύσεις, θα ήταν παράνομες» είχαν πει κάποιοι στο παρελθόν. Εμείς δεν το αντιμετωπίζουμε έτσι, πιστεύουμε ότι οι εκλογές δίνουν τη δυνατότητα για να κατατεθούν προγράμματα, να γίνει διάλογος μεταξύ πολιτικών δυνάμεων, να συγκροτηθούν συμμαχίες, να κατατεθούν συνολικές εναλλακτικές προτάσεις.
Δυστυχώς σήμερα δεν είμαστε σε τέτοιο πολιτικό πλαίσιο. Οι Οικολόγοι Πράσινοι είναι ένας χώρος προγραμματικού διαλόγου και συνεργασιών. Θα θέλαμε τέτοια κουλτούρα συνεργασιών να έχουν και τα άλλα κόμματα, αλλά φαίνεται ότι το καθένα θέλει τη στοίχιση γύρο από τις δικές του πολιτικές.
Βιώνουμε την κυβερνητική πολιτική του ΠΑΣΟΚ που ουδεμία σχέση έχει με τις θέσεις και τις διακηρύξεις του. Δεν έχει τη νομιμοποίηση για να εφαρμόσει αυτές τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές, είμαστε εδώ και χρόνια στη φάση της νεοφιλελεύθερης συναίνεσης και έτσι, τα σοσιαλιστικά κόμματα εφαρμόζουν τις ίδιες πολιτικές με τα συντηρητικά κόμματα. Πιστεύουμε ότι ο κόσμος που έδωσε την άνοδο στο ΠΑΣΟΚ έχει απογοητευτεί από αυτά που εφαρμόζει.
Θα θέλαμε να υπάρχει μια εναλλακτική πρόταση εξουσίας, αλλά αυτό που βλέπουμε από την αντιπολίτευση, είναι επιδόσεις σε αμυντικούς αγώνες.
Οι δικές μας προτάσεις μπορούν να λειτουργήσουν ως διέξοδος. Χρειαζόμαστε μια Πράσινη λύση στην κρίση. Έχουμε καταθέσει προτάσεις για μια νέα πράσινη κοινωνική συμφωνία, για ένα σύμφωνο βιώσιμης ευημερίας, έχουμε προτείνει και πρακτικά την ανάπτυξη 5 εκατομμυρίων πράσινων θέσεων εργασίας σε Ευρωπαϊκό επίπεδο.
Αλλά και στην κρίση που φαινόταν ότι περνούσε τότε μόνο η Ελλάδα, ήμασταν αυτοί που από την πρώτη στιγμή μιλήσαμε για «κρίση του συστήματος» και ότι χρειάζεται να αντιμετωπιστεί με την Ευρωπαϊκή αλληλεγγύη. Γι’ αυτό προτείναμε την έκδοση ενός Ευρωομολόγου και πέτυχε η δυναμική ομάδα μας των 56 Πράσινων Ευρωβουλευτών να περάσει ως απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Αντί όμως να εφαρμοστεί αυτή η λύση, εφαρμόστηκε αυτή του μνημονίου που απέτυχε πλήρως και η ομολογία αυτή της αποτυχίας είναι η υιοθέτηση του μεσοπρόθεσμου.
Άλλες είναι οι απαιτήσεις των καιρών. Έχουμε σοβαρότατες αδυναμίες, τον πελατειακό καπιταλισμό που αναπτύχθηκε μετά τον 2ο παγκόσμιο πόλεμο, ένα αδιέξοδο μοντέλο ανάπτυξης, και αυτό έφτασε στο τέλος του.
Πρέπει να αλλάξουν πολλά, έστω και αυτή τη στιγμή μπορεί να υπάρξει μια άλλη πολιτική. Αυτό φάνηκε στην τελευταία σύνοδο κορυφής της Ε.Ε. που κινήθηκε στην έκφραση της Ευρωπαϊκής αλληλεγγύης. Όχι επειδή είναι φιλεύσπλαχνοι, αλλά αν δεν αντιμετωπίσουν την κρίση στα πιο αδύνατα σημεία θα εξελιχθεί παντού. Για μας προέχει η συνειδητοποίηση από τους πολίτες των εναλλακτικών λύσεων και όχι της άρνησης».
ΕΡ.: Θα είστε στο Ευρωκοινοβούλιο μέχρι τον ερχόμενο Ιανουάριο. Μετά Θα υπάρξει αλλαγή;
ΑΠ.: «Εμείς δεν περιμέναμε την κρίση για να απολογηθούμε στους πολίτες που βλέπουν πια τους πολιτικούς με έναν απαξιωτικό τρόπο. Για να υπάρχουν οι δικλείδες ασφαλείας απέναντι στην επαγγελματοποίηση των πολιτικών, τη διαπλοκή και την ένταξη στο σύστημα, έχουμε στο καταστατικό μας θεσμούς που προσπαθούν να βάλουν την κοινωνία και τους πολίτες σε ρόλους πρωταγωνιστικούς και να μην ενισχύουν την προσωπική καριέρα των πολιτικών εκπροσώπων.
Ήδη από το 2002 έχουμε στο καταστατικό μας την εναλλαγή. Το Γενάρη εγώ θα παραιτηθώ στο μέσον της θητείας μου στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και θα με αντικαταστήσει αυτός που βγήκε μέσα από τη δημοκρατική επιλογή όλων των μελών. Δεν υπάρχει άλλο κόμμα που να ψήφισαν όλοι και να τηρούν την εναλλαγή. Δεν υπάρχει κάποιος αρχηγός που διόρισε ποιος θα είναι στη λίστα. Δεύτερη στη λίστα είναι η Μαρία Βασιλάκου, όμως είναι υψηλό στέλεχος των Πράσινων της Αυστρίας και αντιδήμαρχος στη Βιέννη με σοβαρότατες αρμοδιότητες και έτσι τρίτος στη λίστα είναι ο Νίκος Χρυσόγελος.
Έχει σημασία σήμερα να μην κατηγορεί ο κόσμος συνολικά το πολιτικό σύστημα και να βρίζει τη Βουλή , αλλά να εξασφαλίζει με θεσμικό τρόπο στο κεντρικό πολιτικό σύστημα και στο εσωτερικό των κομμάτων, τη διαφάνεια, τη διαδοχή, την ανακλητότητα όταν αυτό είναι απαραίτητο.
Με περηφάνια οι Οικολόγοι Πράσινοι λέμε ότι δεν έχουμε σχέση με τον παλιό πολιτικό κόσμο, έχουμε αρνηθεί όλα τα βουλευτικά προνόμια, έχουμε μια διαφορετική αντίληψη για την πολιτική».
ΕΡ.: Μιλήσατε για συνεργασία, για την προστασία του περιβάλλοντος και για την ανάπτυξη δραστηριοτήτων στην περιοχή. Η Πρέσπα συνορεύει με FYROM και Αλβανία και ακόμη και σήμερα υπάρχουν ζητήματα που έχουν να κάνουν με τις διαθέσεις της γειτονικής χώρας, ανάλογα με το που βρίσκεται η συζήτηση για το θέμα της ονομασίας. Τι νομίζεται ότι μπορεί να γίνει για να ξεπεραστούν αυτά;
ΑΠ.: «Η Πρέσπα είναι μια σημαντική ευκαιρία για να αναπτυχθεί η διασυνοριακή περιβαλλοντική συνεργασία. Φαίνεται όμως ότι αντιμετωπίζεται σαν επικοινωνιακό τρικ κι από τις δύο πλευρές και στην πράξη αυτή η συνεργασία δεν είναι ορατή.
Υπάρχουν κοινά οικοσυστήματα με όλες τις Βαλκανικές χώρες και θα πρέπει να αναπτυχθούν τέτοιου είδους συνεργασίες, γιατί το περιβάλλον δεν γνωρίζει σύνορα.
Αυτές οι συνεργασίες θα πρέπει να γίνουν και σε άλλα επίπεδα, π.χ. για τα μεταλλαγμένα. Αυτό το έθεσα και προσωπικά στον κ. Γκρούεφσκι. Το ίδιο και για τη ραδιενέργεια. Με τα ατυχήματα σε Τσερνομπίλ και Φουκοσίμα, κατέρρευσε κάθε αυταπάτη ότι τα ατυχήματα των πυρηνικών εργοστασίων θα είναι τοπικά. Δεν μπορεί να έρχονται ελληνικά κόμματα και να υποστηρίζουν την ανάπτυξη πυρηνικής ενέργειας, όπως ο ΛΑ.Ο.Σ. και παλιότερα η κυβέρνηση Καραμανλή που εγκωμίαζε το πρόγραμμα του Μπέλενε στην Βουλγαρία και της Ινδίας. Βάλανε την Ακαδημία Αθηνών και έβγαλε πόρισμα υπέρ της προοπτικής να αποκτήσει πυρηνικό εργοστάσιο η χώρα μας.
Όπως μάθαμε από δημοσιογράφο στα Σκόπια, υπήρχε συμφωνία Γκρούεφσκι – Καραμανλή να γίνει πυρηνικό εργοστάσιο στο Μορίεβο, 12 χλμ από τα ελληνικά σύνορα.
Έχουμε κάθε λόγο να αναζητούμε συμμάχους από την άλλη πλευρά σε αυτή μας την αντιπυρηνική προοπτική. Η οικολογική οπτική νοιώθει ότι πρέπει να εφαρμόσουμε εκείνες τις πολιτικές που θα μας βοηθήσουν να σώσουμε λίγο από το αύριο που καταστρέφουν και μας κλέβουν.
Δεν μπορούμε να περιμένουμε τη λύση των εκκρεμών ζητημάτων, όπως της ονομασίας, και να μην αναπτύσσουμε κοινές δράσεις. Αυτό μπορεί να μη λυθεί ποτέ. Τι σημαίνει; Ότι θα αγνοούμε ότι υπάρχουν κάποιοι γείτονες που έχουν άλλη εθνική συνείδηση ή υπάρχουν εδώ άνθρωποι που μιλούν μια άλλη γλώσσα; Αυτά δεν μπορείς να τα επηρεάσεις, όμως μπορείς να ασκήσεις πολιτικές που αποδέχονται το διαφορετικό. Να έχεις πάντα στο μυαλό σου ότι τα κράτη δημιουργούν τα έθνη και όχι το αντίθετο. Οποιοδήποτε ζήτημα θα πρέπει να εντάσσεται στην πολιτική των συνεργασιών και να βρίσκονται τρόποι συνεννόησης και συνύπαρξης.
Υποστηρίξαμε από το 1991 την αντιεθνικιστική αντιμετώπιση των προβλημάτων, την επίλυση με συνεννόηση και την ύπαρξη σύνθετης ονομασίας, κοινά αποδεκτής από τις δυο πλευρές. Τότε, ήταν δυνατόν να βρεθεί λύση. Τώρα υπάρχει μια πιθανότητα, αλλά έχουν αναπτυχθεί εθνικιστικές δυνάμεις από την άλλη μεριά των συνόρων που μπλοκάρουν μια συναινετική λύση. Έχει σημασία να ψάχνεις από την άλλη μεριά των συνόρων τους φίλους και τους πιθανούς συνεργάτες για να αντιμετωπίσεις τα κοινά προβλήματα του σήμερα».